Het oude stationsgebouw van architect Louis Cloquet dateert uit 1913 en is beschermd. Daarachter ondergaat het station Gent-Sint-Pieters een ware metamorfose: de huidige reizigerstunnels onder de treinsporen maken plaats voor een grote open hal van 35.000 m². De sporen en perrons worden volledig vernieuwd. Het ontwerp houdt rekening met het beschermd stadsgezicht met bomenrij op het Koningin Maria-Hendrikaplein.
Het station Gent-Sint-Pieters ontvangt elke dag meer dan 55.000 reizigers en is daarmee het grootste reizigersstation in Vlaanderen. Vooral de smalle tunnels die de toegang vormen tot de perrons verhinderen een vlotte doorstroming van de reizigers. Daarom worden ze afgebroken en vervangen door een brede, open hal van 300 meter lengte en 120 meter diepte met daarin een geïntegreerd tramstation, fietsenparkings, twee overdekte kiss & rides, een taxizone, winkeltjes, horeca en andere diensten.
Alle perrons worden beschermd door een dakstructuur die grotendeels bestaat uit glas en geveldoek. Die laten het daglicht doorstromen tot op de perrons en zelfs tot in de gelijkvloerse hal, via transparante tegels in de perrons.
Geveldoek is zilverkleurig en creëert een speciaal effect in combinatie met licht: overdag is het transparant naar buiten toe en ’s nachts krijgt het een transparant karakter in combinatie met de verlichting. Het materiaal heeft veel voordelen: het houdt 70% meer zonnehitte tegen dan glas, het is onderhoudsvriendelijk, scheurt niet en het kan extreme temperaturen aan (van -30° tot +70°). Het is bovendien 100% recycleerbaar.
Hieronder zie je twee voorbeelden van gebouwen bekleed met geveldoek:
De zuidkant van het station wordt een volwaardige tweede ingang, met een imposante glazen gevel. Die zorgt eveneens voor een zee van natuurlijk licht in de stationshal. De woningen en cafés die dicht bij het station stonden, zijn ondertussen gesloopt en maken plaats voor een nieuw plein, het Koningin Mathildeplein, waarop een nieuw, S-vormig gebouw komt.
Verschillende ingrepen zorgen ervoor dat treinen sneller het station in- en uit kunnen rijden. De maximum snelheid in het station wordt voor quasi alle sporen meer dan verdubbeld tot 90km/uur. Dankzij de snelheidsverhoging zal een trein het wisselcomplex sneller kunnen vrijmaken voor een volgende trein. Zo verhoogt de capaciteit van het station aanzienlijk. De capaciteit verhoogt ook door de aanleg van een derde en vierde spoor richting Brugge.
Het aantal wissels in hoofdspoor vermindert met een derde. Samen met de aanleg van langgelaste sporen en ingelaste wissels (dit is zonder voegen) zal dit voor de buurtbewoners bijdragen tot een belangrijke geluidsvermindering in en rond het station. Daarenboven betekent een vermindering van het aantal wissels ook een belangrijke winst in onderhoudskost.
Eind 2010 startten de werken aan de zuidzijde van het station. Stap voor stap worden sporen en tunnels verwijderd en nieuwe sporen en perrons opgebouwd. Omdat het station in werking moet blijven, kunnen slechts een beperkt aantal sporen tegelijk uit dienst worden genomen. Van zodra een spoor af is, wordt het meteen in gebruik genomen. De werken verlopen in twee fases: in 2018 waren de sporen van 12 tot 8 (de eerste fase) afgewerkt. Voor de tweede fase van de renovatie, spoor 1 tot 7, bleken de bouwkosten hoger dan verwacht op basis van de eerste fase. Daarom werd het ontwerp aangepast.
Dankzij een constructieve samenwerking tussen de projectpartners resulteerde dit in een kwalitatief en duurzaam stationsontwerp met een hoge dakstructuur die architecturaal aansluit bij de reeds gebouwde overkapping. Zonnepanelen en het gebruik van energiebesparende maatregelen zoals warmtepompen, energierecuperatie en LED-verlichting zullen van het station Gent-Sint-Pieters een duurzaam gebouw maken. Meer informatie over de duurzaamheid van het toekomstige stationsgebouw vind je op deze pagina.
In november 2020 werden er op de overkapping boven de perrons 8 tot 12 al 780 zonnepanelen geïnstalleerd. Samen zullen deze elk jaar 335.000 kWh elektriciteit produceren. Deze groene stroom wordt onder meer gebruikt voor het station en de perrons.
Door het beter benutten van de beschikbare ruimte en door meer gebruik te maken van etagerekken kan de voorziene capaciteit aan fietsplaatsen bovendien opgetrokken worden van 13.500 naar 17.000. Een goed beheer en een performant fietsdetectiesysteem moeten een comfortabele overstap van fiets naar trein mogelijk maken.
Enkele toekomstbeelden (klik op de foto's om ze te vergroten):
Op 21 september 2021 is de tweede fase van de vernieuwingswerken aan het station van start gegaan. Deze fase omvat de perrons en sporen 7 tot en met 1. Om de impact op het treinverkeer zoveel mogelijk te beperken, worden de werken weer gefaseerd uitgevoerd. De werken startten aan de sporen 6 en 7, aansluitend wordt het perron 7-8 vervolledigd en afgewerkt. Tegen het einde van 2023 zijn de sporen klaar, samen met de perrons 6,7 en 8. Hierna kunnen de werken aan de sporen 4 en 5 beginnen. In latere deelfases worden de sporen en perrons 5 tot en met 1 heraangelegd. Het einde van deze tweede fase is gepland voor eind 2027.
Ondertussen werkt Infrabel verder aan de voorbereiding van de verbouwing van het station en voert men vernieuwingswerken uit aan de spoorinfrastructuur tussen het station en de Snepkaai. Meer specifiek wordt er gewerkt aan de sporen, de bovenleiding, de seininrichting en de spoorbundel. Deze werken zorgen er onder meer voor dat de nieuwe perronsporen in de toekomst kunnen aangesloten worden op de spoorbundel. Deze werken duren tot maart 2022.
Hoe zal het zijn om door het vernieuwde station te wandelen? Bekijk onderstaande video en maak een virtuele rondgang door het toekomstige station Gent-Sint-Pieters.
Uw browser voldoet niet aan de minimale vereisten om deze website te bekijken. Onderstaande browsers zijn compatibel. Mocht je geen van deze browsers hebben, klik dan op het icoontje om de gewenste browser te downloaden.
